บ้านภู หมู่บ้านชนเผ่าผู้ไทย อพยพจากฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง เมื่อ พ.ศ. 2387 ก่อตั้งหมู่บ้านมาได้ราว 170 ปี ตั้งอยู่ระหว่างหุบเขา เดิมมีชื่อว่า "บ้านหลุบภู" ผู้นำหมู่บ้านคนแรกคือ "เจ้าสุโพสมบัติ" บ้านภูมีประชากรจำนวน 1,200 คน จำนวน 250 ครัวเรือน ประกอบอาชีพทำนา และมีอาชีพเสริมคือการทอผ้า เลี้ยงสัตว์ และจักสาน สภาพภูมิทัศน์ของหมู่บ้านมีทิวทัศน์และสิ่งแวดล้อมสวยงาม พื้นดินอุดมสมบูรณ์เป็นแหล่งต้นน้ำ และมีการจัดการท่องเที่ยวแบบมีส่วนร่วม เป็นแหล่งวัฒนธรรมประเพณี มีการแต่งกายที่ยังคงเป็นอัตลักษณ์ (นุ่งซิ่นทิว ใส่เสื้อเย็บมือย้อมคราม) มีพิธีบายศรีสู่ขวัญ และประเพณีปฏิบัติตามฮีต 12 ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบสานไว้ รวมทั้งยังสามารถท่องเที่ยวเชื่อมโยงในสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ อาทิ ถ้ำจำปาภูผากูด เจดีย์ชัยมงคล วัดภูถ้ำโสม เจดีย์หลวงปู่เหล้า เขมปัตโต เป็นต้น นับเป็นศูนย์ชุมชนต้นแบบ ควรส่งเสริมพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีศักยภาพมากขึ้น
ที่ตั้ง
บ้านภู ตำบลบ้านเป้า อำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร 49160
ลักษณะภูมิประเทศ
บ้านภู มีภูเขาล้อมรอบ เป็นหมู่บ้านที่มีทิวทัศน์ สิ่งแวดล้อมสวยงามพื้นดินอุดมสมบูรณ์เป็นแหล่งต้นน้ำ ข้าวจึงมีคุณภาพดี ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องพึ่งพาสารเคมี ปลูกข้าวเหนียวไว้รับประทาน ข้าวเจ้าไว้ขาย
ทิศเหนือ ติดกับ ภูจ้อก้อ บ้านป่าเมิก
ทิศใต้ ติดกับ ภูผาขาว สวนพฤกษศาสตร์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ทิศตะวันออก ติดกับ ภูผาแดง บ้านนาหนองแคน และบ้านเป้า
ทิศตะวันตก ติดกับ ภูหินเหล็กไฟ บ้านวังนอง
มี 3 ฤดู ได้แก่ ฤดูกาลร้อนตั้งแต่มี.ค.-มิ.ย., ฤดูฝน มิ.ย.-ต.ค. และฤดูหนาว เดือน พ.ย.-ก.พ. ในฤดูร้อนร้อนจัด ฤดูหนาวหนาวจัด ฟ้าฝนทุกปีมีชุกไม่เคยแห้งแล้ง
วัฒนธรรมประเพณี
วัฒนธรรมใช้วิถีชีวิตแบบพอเพียงนิยมปลูกพืชผักสวนครัวหลังฤดูเก็บเกี่ยว และตามหลังบ้าน นิยมการแต่งกายให้เป็นอัตลักษณ์ของชุมชนคือ ผู้หญิงนุ่งซิ่นทิว ใส่เสื้อเย็มมือย้อมคราม แถบชายขอบแดง ห่มผ้าสไบพาดไหล่ซ้าย คนในชุมชนพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน เด็กเคารพเชื่อฟังผู้ใหญ่ มีกิจกรรมพ่อแม่ทำลูกข้าววัด ประเพณีปฏิวัติตามฮีต 12
แหล่งท่องเที่ยว
ความพิเศษของชุมชนและสิ่งที่ทำให้ชุมชนแตกต่างกว่าที่อื่นๆคือ บริเวณพื้นที่ล้อมรอบด้วยภูเขา อากาศดี มีธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมสวยงาม ยังชุมชนดีมีถนนภายในหมู่บ้านหลายสาย สะอาด ร่มรื่นๆ ชาวบ้านสามัคคี มีความกระตือรือร้น มีวิถีชีวิตตามแนวของเศรษฐกิจพอเพียง มีการอนุรักษ์สืบสานฟื้นฟูวัฒนธรรมประเพณี
ความภาคภูมิใจ
1. บ้านภูโฮมสเตย์ ได้รับการรับรองมาตรฐานโฮมสเตย์ไทย จากสำนักพัฒนาการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ปี 2551 - 2552
2. ในการประกวดรางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย (Thailand Tourism Awards) ครั้งที่ 8 ประจำปี 2553 ได้รับรางวัล “ดีเด่น” ระดับประเทศ ประเภทแหล่งท่องเที่ยวชุมชน จากการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.)
1. ศูนย์ชุมชนต้นแบบ และมีแหล่งเรียนรู้ชุมชนจำนวน 6 ฐาน ได้แก่ ฐานลดรายจ่าย ฐานเพิ่มรายได้ ฐานประหยัด ฐานเรียนรู้ ฐานอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และฐานเอื้ออารี
2. จัดการท่องเที่ยวโดยเอาชุมชนเป็นตัวตั้งคือทุกคนมีส่วนร่วมและเป็นผู้บริการร่วมกัน มีพิธีบายศรีสู่ขวัญ กินข้าวพาแลงแกงกะบั้ง และพักค้างคืนแบบโฮมสเตย์
3. มีกุฏิเก่า คงอนุรักษ์ไว้เพื่อการท่องเที่ยว
4. สถานที่ท่องเที่ยวหรือข่ายใกล้เคียง สามารถนำท่องเที่ยวเชื่อมโยงระยะทางอยู่ใกล้ชุมชนได้แก่ ถ้ำจำปาภูผากูด เจดีย์ชัยมงคล วัดภูถ้ำโสม เจดีย์หลวงปู่เหล้า เขมปัตโต เป็นต้น
กิจกรรมท่องเที่ยว
- ขบวนการต้อนรับคล้องพวงมาลัยแห่กลองตุ้ม
- ฟังบรรยายสรุป ข้อมูลชุมชน ณ ศูนย์เรียนรู้ชุมชนต้นแบบ
- ถ้าพักโฮมสเตย์ที่เจ้าบ้านจัดไว้ต้อนรับ แลกเปลี่ยนเรียนรู้วิถีชุมชน
- ทานอาหารพาแลง บายศรีสู่ขวัญ ชมกิจกรรมการแสดงศิลปะพื้นบ้าน นันทนาการ
- ทำบุญใส่บาตรตอนเช้า
- แลกเปลี่ยนเรียนรู้วิถีชุมชนในแหล่งเรียนรู้ 6 ฐาน
อาหาร
1. แกงอ่อมหวายใส่ไก่นา ใส่น้ำข้าวเบือย่านาง เป็นอาการเมนูหลัก
2. แจ่วซ้อมผู้ไท กินกับลวกผักปลอดสารตามฤดูกาล
3. ปลานิลทอด (ปลาเลี้ยงจากกระชังแม่น้ำโขง)
4. ไก่ทอด
โปรแกรมท่องเที่ยว
ตัวอย่างโปรแกรมการท่องเที่ยว
- ชมข้อมูล นิทรรศการ เรื่องราวในศูนย์เรียนรู้ชุมชนบ้านภู
- แหล่งการเรียนรู้ 6 ฐาน
• ฐานที่ 1 : ด้านการลดรายจ่าย
• ฐานที่ 2 : ด้านการเพิ่มรายได้
• ฐานที่ 3 : ด้านการประหยัด
• ฐานที่ 4 : ด้านการเรียนรู้ ภูมิปัญญาท้องถิ่น ปราชญ์ชาวบ้าน วิถีชุมชนเผ่าผู้ไทบ้านภู
• ฐานที่ 5 : ด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
• ฐานที่ 6 : ด้านการเอื้ออารี การจัดสวัสดิการสงเคราะห์ ช่วยเหลือ ภายในชุมชน
- นมัสการพระเจ้าใหญ่ ขอพรความเป็นสิริมงคล ที่ที่วัดเก่า วัดศรีมันทาราม
- เที่ยวชมหมู่บ้านและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ตามแหล่งเรียนรู้ชุมชน 6 ฐาน
- กิจกรรมพาแลง บายศรีสู่ขวัญ ลานวัฒนธรรมนำสุขใจ
- พักค้างคืนในบ้านโฮมสเตย์ บ้านมีเสน่ห์หลับสบาย
- เที่ยวแหล่งเรียนรู้เครือข่ายกลิ่นไอวัฒนธรรม วัดพุทธคีรี
- ปีนเขาชมวิวส่องทิวธรรม ภูจ้อก้อ ภูผาขาว นมัสการพระพุทธรูป และสลักบนหน้าผาภูถ้ำโสม สุดยอดแห่งการชมวิว มีทิวทัศน์ที่สวยงาม
ปฏิทินการท่องเที่ยว เปิดการท่องเที่ยวตลอดปี
เส้นทางท่องเที่ยว
หมู่บ้านท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์วัฒนธรรมบ้านภู มีแหล่งท่องเที่ยวเครือข่ายใกล้เคียง
1. วัดพุทธคีรี นมัสการพระพุทธคีรี ระยะทาง 1.3 กิโลเมตร
2. วัดถ้ำจำปา สถานที่บรรลุธรรมของหลวงปู่เสาร์ ดนุจสีโล ระยะทาง 7 กิโลเมตร
3. วัดถ้ำโส้ม พระแกะสลักบนหน้าผาสุดยอดแห่งการชมวิว ระยะทาง 4 กิโลเมตร
4. เจดีย์ชัยมงคล วัดยาน้ำทิพย์ ระยะทาง 29 กิโลเมตร
5. ตลาดอินโดจีน เทศบาลเมืองมุกดาหาร ระยะทาง 57 กิโลเมตร
การเตรียมตัวและข้อพึงปฏิบัติ
การเตรียมตัวของนักท่องเที่ยว
ที่นอน หมอน ผ้าห่ม ผ้าเช็ดตัว บ้านพักโฮมสเตย์มีพร้อมบริหาร
ข้อพึงปฏิบัติของนักท่องเที่ยว
- งดเล่นการพนันทุกชนิด
- งดดื่มเหล้าหรือสารเสพติดที่เป็นภัยต่อสังคม
- ร่วมกิจกรรมที่ชุมชนจัด (บายศรีสู่ขวัญ กิจการหาแลง)
- ไม่ส่งเสียงรบกวนระหว่างเวลา 22.00 – 05.30 น. ของวันใหม่
ผลิตภัณฑ์ชุมชน
1. ผ้าหมักโคลน เป็นผลิตภัณฑ์ผ้าคลุมไหล่ ผ้าพันคอ ผ้าตัดเสื้อ
2. ผ้าไหม ไหมพื้นเรียบ ไหมมัดหมี่
3. ผลิตภัณฑ์ข้าว ข้าวกล้อง ข้างฮาง ข้าวงอกผง น้ำข้าวกล้องงอก
การเดินทาง
บ้านภู อยู่ห่างจากว่าการอำเภอหนองสูง 7 กิโลเมตร ห่างจากตัวจังหวัดมุกดาหาร 57 กิโลเมตร ถนนลาดยางทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 2370 (สายหนองสูง – นิคมคำสร้อย) จากนิคมคำสร้อยระยะทาง 29 กิโลเมตร
ข้อมูลติดต่อ
1. นายถวัลย์ ผิวขำ ประธานโฮมสเตย์ โทร 087-2301599
ที่อยู่ 74 หมู่ 1 ตำบลบ้านเป้า อำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร 49160
2. นายบุญธรรม แก้วศรีนวม รองประธาน โทร 085-4793837
ที่อยู่ 74 หมู่ 1 ตำบลบ้านเป้า อำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร 49160
ข้อมูล
รูปภาพ : บ้านภู
แสดงความคิดเห็น